HER MÜSLÜMANIN BAYRAMDAN ÖNCE ÖDEMESİ GEREKEN BORCU"VÜCUDUMUZUN ZEKÂTI FİTRE"
Ramazan Fitresi olarak Yüce dinimiz İslam’ı ve ibadetlerini anlatan kaynaklarda bulunan bilgide özetle sözlükteki anlamı “Yaratmak, icat etmek; kesmek, yarmak, ikiye ayırmak” manalarına gelen fatr kökünden türeyen fıtr kelimesi oruca son vermeyi, orucu açmayı (iftarı) ifade eder.
Bundan dolayı Ramazan Bayramına “ İdü’l-fıtr” denildiği gibi Ramazan ayını yaşamanın, onun mükâfat ve bereketinden faydalanmanın bir şükran belirtisi olarak verilen sadakaya da bu günkü yazımızın konusu olan sadakatü’l-fıtr (sadaka-i fıtr) olarak belirtilen.
Atalarımız tarafından da malla yapılan hayır övülürken “Az ve ren canda, çok veren maldan” atasözüyle manasını bulan malla yapılan ibadetlerden birisi olan bu güzel ibadete Türkçemizde ise ” Ramazan Fitresi” denilmektedir.
Yüce dinimiz İslam’ın vücudumuza emrettiği bedeni ibadetlerden olan Ramazan orucu Hicri yılın 2.sinde yani Miladi 624 yılının Şubat ayında farz kılındığında Ramazan orucunun farz kılındığı yıl Peygamber efendimiz Hz. Muhammed(S.A.V.) efendimiz tarafından da fıtır sadakasının verilmesi emredildi.
Fitre konusunda yine İslami kaynaklarda verilen bilgide; Şâfii, Mâliki ve Hanbelilere göre fitre vermek farzdır.
Çünkü bir hadiste Resülüllahın hür, köle, erkek, kadın her Müslümana fıtır sadakası vermeyi farz kıldığı belirtilir (Müslim, “Zekât”, 12; Şevkânî, IV, 195).
Hanefîler ise fitrenin vacip olduğu görüşündedir.
Çünkü onlara göre bu konudaki hadisler gerek sübut gerekse delâlet bakımından farziyet ifade etmez
Ancak bu mezhepte farz ile vacip arasında uygulama açısından fark yoktur.
FİTRE BEDELİ EN AZ OLARAK BİR KİŞİNİN 2 ÖĞÜN YEMEK İHTİYACINI KARŞILAYACAK KADAR OLMALI!
Her yıl Müslümanların yaşadıkları bölgelerdeki geçimlerini sağladıkları gıdalar baz alınarak hesaplanan fitre miktarı asıl olarak bir kişinin iki öğünlük yemek ihtiyacını karşılayacağı miktardan az olamaz!
Yani en az verilecek fitre bir kişinin sabah ve akşam öğünlerinde karnını doyuracak yemeği satın alabileceği para kadar olmalı.
Bu seneki Ramazan Fitresi asgari 27 lira yani yuvarlak olarak 30 liradır.
En az bu miktar fitre verilmesi şart ikin isteyen Müslüman istediği kadar yüksek oranda da bedeninin zekatı olan fitre miktarını ödeyebilir ve İznillah arttırdıkça da artacak sevabının oranı da artar.!!!
BEDENİMİZİN ZEKATI VE ORUCUN SEVİH SECDESİDE OLAN FİTRE MUTLAKA BAYRAMDAN ÖNCE ÖDENEREK HEM BORÇTAN KURTULMALI HEMDE İHTİYAÇ SAHİBİNİN SEVİNDİRİLMESİ SAĞLANMALI!
Yüce dinimizin tüm maddi ve manevi yani bedeni ve mali ibadetlerinde olduğu gibi Ramazan fitresinin de toplumumuz için ferdî-içtimaî, maddi-manevi hikmetleriyle birlikte maddi ve manevi faydaları vardır.
Bu konuda İbn Abbas(R.A) hazretleri Peygamber efendinizden yaptığı naklinde “Resûlullah fitreyi, oruç tutanı anlamsız ve çirkin davranışlardan temizlesin, fakirlere de yiyecek bir lokma olsun diye farz kılmıştır” (Müsned, II, 277; V, 432). Diye belirtiyor.
Bu güzel bedeni ibadetin bu öneminden olayı hem verenin Hakkın emrine uygun şekilde sevaba girmesi ,hem de yoksulun Bayramdan önce sevindirilerek bu sevabın katmerlenmesi için Ramazan içinde, en son olarak Bayram Namazında ödenmesi gerekir.
İSLAM ALİMLERİ RAMAZAN FİTRESİNİ ORUCUN NAMAZDAKİ SEVİH SECDESİ GİBİ OLDUĞUNU BELİRTİYORLAR!
Bazı âlimler, bu sözdeki mânanın ilhamıyla fitreyi Namazın eksiklerini telâfi eden sehiv secdesine benzetmişlerdir.
Öte yandan mahiyetinde sevinç ve neşe bulunan bayramı toplumdaki her ferdin ortak şekilde yaşayabilmesi için muhtaç kimselerin kısmen de olsa ihtiyaçları giderilerek sosyal dayanışmanın güzel bir örneği verilmiş olur.
Bu dayanışmayı azami seviyeye çıkarmak ve daha çok insana yardım etme zevkini verebilmek için fitre miktarı asgari ölçüde tutulmuş ve ödeme kolaylıkları sağlanmış olmasına rağmen dileyen maddi imkanı yerinde olan Müslümanlar istedikleri oranda fitre bedelini arttırmalarıyla kazanacakları sevabı da arttırırlar!!!
Tüm din kardeşlerimin diğer bedeni ve mali ibadetleri gibi bu güzel bedeni ibadeti de Hakkın rızası dışında başta sadakayı verdikleri kişi olmak üzere hiç kimseden hiçbir beklenti içine girmeden ve fitre verilirken karşıdaki kişi rencide etmeden ödemeyi zamanında yapmalarıyla İnşallah maksimum şekilde Mevla’mızın rahmetine kavuşmaları dileğiyle.
Rabbim Yar ve Yardımcımız Olsun.
(*)Bu günkü yazım için ”https://islamansiklopedisi.org.tr/fitre” bölümündeki bilgilerden faydalanmanın yanında bazı alıntılarda yaptım.
Emeği geçenlerden Mevla’mızın Razı olmasını diliyorum. Ali Genç