İnat nasıl kullanılmalı?
Hasetlik ve inat insanlar için gerekli mi? Kimine göre gerekli kimine göre gereksiz olabilir. Ama çoğumuza sorulduğunda gereksiz ve günah olarak tarif ederiz. Hatta bazen çok yakınız olan bir insanı ikna edemediğimizde ammada inatsın deriz. Çoğu zamanda kızdığımızda adamda Eşek inadı var der tepki gösteririz.
Yeryüzünde hiçbir kimse yoktur ki, inat olmasın. Hatta hepimizde öyle inat ve hasetlik var ki, yemin ederim bizdeki inat çoğu eşekte yoktur. Bu sözüme kızan ve beni eleştirenlerin olduğunu görür gibiyim.
İnat fıtratı ve huyu bizim elimizde olan bir durum olmadığı gibi, kendimizde bu huyu elde etmiş değiliz. Bu huylar bize Allah tarafından verilmiş huylardır. Hasetlik huyu da aynen bunun gibi fıtratımızda olan huylardır.
Neden Allah böyle bir huyu bize versin diyenler olabilir. Neden verdiğine gelince, Allah bu huyu iyi şekilde kullansın diye biz kullarına vermiştir. Kardeşlerine ve hakiki manada Müslüman kardeşine karşı kullansın diye vermemiştir.
Ben bazen cami kürsülerinde inat ve haset huylarınızdan vazgeçiniz diye cemaate telkinde bulunan hocalarımıza kızıyorum. İnsanların kafasına vura vura inat ve hasetlikten vazgeçin diye sürekli bu telkinlerde bulunurlar. Neden bu huylarınız Allah tarafından verildi, iyi yönde kullanınız denmez.
Halbuki hasetlik ve inat bizim fıtratımızda olan bir durumdur. Ama maalesef biz bu duyguları menfi yönde kullanacakken bunu müspet yönde kullanıyoruz. Nasıl derseniz şimdi bunu sizlerle paylaşmak istiyorum.
İnat nerde kullanılmalı derseniz, mesela müslümanı sevmeyen bir kâfire karşı tavır almada inat etmeliyiz. Müslümanın malını kıskanmamakta inadımızı kullanmamalıyız. Müslümanın başarı ve güzelliklerini kıskanmak için inat kullanılmaz. Onun başarısını sevmekte insan inat etmeli.
Zalimleri sevmemek için inat duygumuzu kullanmalıyız. Vatan hainlerini sevmemekte inadımızı kullanmalıyız. Dinen Allahın yasak ettiği şeyleri yapan birisi için sevgi beslenmez. Bu kimseleri sevmemekte inadımızı kullanmalıyız.
Yani inat Allahın bize verdiği bir huydur, bu huyu sonradan almış değiliz. Allahın bize verdiği bu huyları müspet yönde kullanmak için verilen huylardır. Bu huy doğru değil demek doğru değildir. Bize verilen her haslet iyi yönde kullanıldığı zaman müspettir.
Eğer bu huylar olmasa her şeye müspet bakarız ve olumlu görürüz. O zaman insan olmamızın bir anlamı yoktur. Yahudi ve Hıristiyanları sevmemek bir inat huyudur. Eğer inat huyu olmasa her şeye hoşgörü ile bakarız.
İnat da hasetlikde her insanda mevcut olan bir huydur. Bunu yadırgamamak lazım, iyi yönde kullanmak çok önemlidir. Şahsi mesele ve hesaplarımız ile ilgili kullanmak doğru bir davranış değildir. Size bir inatçı kıssası aktarayım, bakalım inadı nasıl yanlışta kullandığını birlikte görelim.
Her işini kendi görmeye alışkın olan adam boğazı ağrıdığında doktora gitmedi. Evde koca karı ilaçları hazırladı. Fakat bu sefer faydasını görmemişti. Adam aslında bitkisel tedavi işlerinde neredeyse uzmandı. Deneme yanılma metoduyla birçok koca karı ilacı keşfetmişti.
Bir hayli inatçı olan adam doktora gitmeyi inatla reddediyor, komşularından yardım da istemiyordu. Başkalarına ihtiyaç duymadan yaşamanın mümkün olduğunu düşünüyordu. Zaten kendi de komşularının halini hatırını sormaz, yardım etmeye yeltenmezdi. Fakat komşuları o düşüncede değildiler.
Yıllarca pek laf atmayan bu adamın evinden öksürük seslerini duyunca doktor çağırdılar. Eve misafir gibi giren doktor adamı bir güzel muayene etti. Daha sonra gitti. Adam doktorun geliş sebebini anlamamıştı.
Bir süre sonra komşuları adama doktorun yazdığı ilaçları getirdiler. Adam önce almak istemiyordu. Fakat durumu gittikçe kötüleştiği için komşuların ısrarına dayanamadı. Bir süre sonra adam iyileşti ve hatasını anladı. Komşularının yardımı olmasa idi hala hasta olacaktı. Sonraki hayatında yardımlaşmaya ve inatlaşmamaya önem verdi.