Ayak Bileği Torsiyonu (burkulma)

Ayak bileği eklemi, ayak ve bacak bölgesini birbirine güçlü biçimde bağlayarak hareketli bir alan oluşturur. Kemik ve esnek liflerin oluşturduğu eklem bölgesine binen baskı ise bu alanda zaman içerisinde deformasyon oluşturabilir. Liflerde oluşan deformasyona ayak bileği burkulması adı verilir. Eklem bölgesinde yer alan elastik yapıdaki lifler, ayak burkulması sırasında olması gerekenden daha fazla bir esneme hareketine maruz kalır. Dolayısıyla ayağın ani dönmesi sonucu gerilen lifler ayak sağlığı açısından önemli bir risk oluşturur.


Ayak bileği burkulması, sık rastlanan bir incinmedir ve yaklaşık her gün 25.000 Kişi ayağını burkmaktadır. Ayak bileği burkulması, atletlerde ve atlet olmayanlarda, çocuklarda ve erişkinlerde olabilir. Bu burkulma, spor yaparken ve fiziksel fitness aktiviteleri esnasında olabilir. Ayak bileği burkulması, düz olmayan bir zeminde veya aşağıya doğru adım attığınızda basit olarak da olabilir. Ayak bileği ligamentleri, ayak bileği kemiklerini ve eklemlerini bir pozisyon içinde tutar. Ligamentler, ayak bileği eklemini, özellikle ayağın kıvrılma, dönme ve yuvarlanma gibi anormal hareketlerinden korurlar. Ligamentin elastik bir yapısı vardır. Ligamentler çoğunlukla kendi sınırları içersinde gerilirler ve sonra normal pozisyonlarına geri dönerler. Bir ligament sınırlarının üzerinde gerilmeye zorlandığında burkulma oluşur. Şiddetli bir burkulma elastik liflerin hakiki yırtılmasına sebep olur.


Eğer ayağınızda, ayak bileğine ilişkin, şiddetli bir içe veya dışa dönme varsa buna neden olan kuvvetler, ligamentlerin normal uzunluklarının dışında gerilmelerine neden olur. Eğer kuvvet çok güçlüyse, ligamentler yırtılabilir. Ayağınız düz olmayan bir zemine bastığında, dengenizi kaybedebilirsiniz. Düşebilirsiniz ve o ayaküstünde duramayabilirsiniz. Ayak bileğinin yumuşak dokularına aşırı bir kuvvet uygulandığında "pap" diye bir ses duyabilirsiniz. Bu da ağrı ve şişme ile sonuçlanır. Ayak bileği burkulmalarından sonra ağrı, şişlik gibi şikâyetler genellikle iki hafta içinde geriler. Bu süre sonrasında hala şikâyetleriniz devam ediyorsa bir ortopedi uzmanına başvurmanız daha uygundur. Ağrılı dönem geçtikten sonra, ileride ayak bileği eklem hareketlerinde bir kısıtlılık oluşmaması için ayak bileği hareketlerini çalışmaya başlamak gerekir. Bu dönemde fizik tedavi desteği de alınabilir. 

Ayak bileği burkulmalarından sonra iyileşme oranı %80-90 arasındadır ve cerrahi tedavi nadiren gerekir. Ancak bağların tamamen iyileşmesi dört ila altı haftayı bulmaktadır. Ayak bileği bağları tam iyileşmeden oluşacak yeni zorlamalar bağların iyileşmesini olumsuz etkileyecek ve ileride tekrarlayan burkulmalara zemin oluşturacaktır. Tekrarlayan burkulmaların bir nedeni de kasların zayıflamasına bağlı kas dengesinde bozulmadır.

Tekrarlayan burkulmalar ayak bileğinde güvensizlik hissine ve kronik ağrılara neden olur.
Burkulma sonrası iki ay geçtikten sonra hala şikâyetleriniz varsa, doktorunuza tekrar görünmeniz uygundur. Bu süreden sonra hala yakınmalarınızın olması, eklem içinde kıkırdak hasarına, bağların gevşek biçimde iyileşmesine veya yumuşak doku sıkışmalarına bağlı olabilir. Doktorunuz MRG’nin de dâhil olduğu bir dizi tetkik ile bu sorunu ortaya çıkardıktan sonra gerekli tedaviyi yapacaktır.  

Sağlıklı, mutlu ve ağrısız günler dileğimle…