Bel fıtığı sorunu ortaya çıkmadan önce her sağlıklı bireyin üzerine düşen görevleri yaptığını düşünelim. Yani bireyin gerekli koruyucu fizik tedavi yaklaşımlarını kullandığını ve dikkat etmesi hususunda uyarıldığı hatalı hareketleri bıraktığını varsayalım. Bireyin bunlar sonrasında farklı sebeplerle bel fıtığı sorunu yaşama ihtimali hala vardır. Bazı hastalıkların getirisi ya da travmatik durumlar gibi sebepler yine bel fıtığı için zemin oluşturur. Yani sonuçta bel fıtığı oldunuz. Burada tedavisi için izlenmesi gereken yol nedir. Fıtık olduğu kesinleştikten sonra seviyesine göre tedavi etkinliği ve çeşidi değişir.
Bel fıtığında başlangıç evresinden dağılmaya kadar farklı seviyeler vardır. Bu seviyeler fıtığın normal olan konumundan ne kadar saptığının ölçüsüdür. Yani sorunun seviyesini işaret eder. Sizin bel fıtığınız başlangıç seviyesinde ise bası çok fazla olmadığından aşırı rahatsız etmez. Anlık hareketler, bel bölgesinin üşütülmesi, sürekli aynı pozisyonda kalmak, anlık yüklenmeler ve buna benzer sebepler bölgede ağrının oluşmasına sebep olur. Fıtığı büyütecek düzeyde bir etki ortada yoksa belli bir süre sonra bu ağrılar tekrar ortadan kalkar. Bu ağrıların geçmesi başlangıç seviyesindeki fıtığın geçmesi anlamına gelmez. Fıtık problemi devam eder. Bölgeyi fiziksel olarak korumasız halde bırakıp gerekli olan fizik tedavi yaklaşımların yapılmaması da fıtığın büyümesindeki olası sebeplerin başında gelir.
Başlangıç seviyesinde fıtığı olan bir hastanın tedavi edilme ihtimali çok daha fazladır. Özellikle oluşma sebebinin iyi araştırılması gerekir. Meslek ve çalışma koşulları iyi değerlendirilmelidir. Beldeki ağrı şikâyeti devam ediyorsa ağrının çözülmesi için gerekli tedavi modaliteleri uygulanarak bu sorun çözülür. Ağrı her türlü tedavi için kısıtlayıcıdır. Ağrının kaynağı çoğu zaman bölgedeki kas spazmlarıdır. Kaslardaki spazmın çözülmesiyle bel bölgesinde ağrı şikâyeti azalır. Bu şekilde eğer basıdan kaynaklı ağrı varsa ortaya çıkar. Tedaviden sonra çok fazla ağrı olmasa da fıtığın başlangıç evresinde olduğu bilindiği için hastaya günlük yaşam aktivitelerinde ve iş hayatında aktif ve pasif haldeyken hangi hareketleri nasıl yapacağı, hangi hareketlerden kaçınacağı ve hangi periyotlarla pozisyon değişimi ve dinlenme yapacağı öğretilir. Tedavisi için fizyoterapist, hastanın fıtığının bası yaptığı yön dahil olmak üzere pek çok faktörü dikkate alarak hasta için uygun terapatik egzersizleri belirler ve öğretir. Bunların eğitimi ve kontrolünü periyodik olarak yaptırılmalıdır. Tedavi faslında manipülasyon, mobilizasyon gibi fizik tedavi içerisinde yer alan tekniklerden hastaya uygun olanı uygulanarak eklem bölgesinin rahatlaması sağlanır. Eklemlerin aralarındaki yapıya basının azaltılması ve uygun temas yüzeyinin oluşturulması yine bu tedavi ile sağlanır. Bacakların boy farkı gibi farklı fiziksel sebepler varsa bunlar takviye ekipmanlarla giderilir. Vücut düzgünlüğünün kontrolü sağlanmalıdır. Postürle alakalı anormallikler yine iyi bir değerlendirmeyle ortaya çıkarılıp çözülmesi için gerekli tavsiyeler yapılır. Vücut bir bütün olduğu için bacak boy farkı bel ağrısından boyun ağrısına kadar tüm sistemi etkileme ihtimali vardır.
Kas spazmlarının çözülmesiyle birlikte ağrının azalması bölgenin tedavisi için uygun alan oluştururur. Bu tedavinin hepsi değil başlangıcıdır. Bu işlemler yapıldıktan sonra size asıl tedavi uygulanmaya başlanabilir. Bu şekilde tedavi olan bir hasta hayatının geri kalanında öğretilen doğru hareket şekilleri ve tedavi yaklaşımlarıyla sürekli hemhal olmalıdır. Belirli dönemlerde kontrollere gitmeli ve tedavisi için yapılan tavsiyeleri öncekine ekleyerek veya çıkararak devam etmelidir. Travmatik durumlar ve diğer anormal haller dışında bu şekilde bel bölgesi koruma altına alınmış olur. Başlangıç seviyesindeki fıtık ise artık hastayı rahatsız etmemeye başlar.
Sağlıklı, mutlu ve ağrısız günler dileğimle…
Fzt.Abdullah Güdendede
Fizik tedavi ve güncel sağlık sorunları
www.fztabdullahgudendede.com