ŞANLIURFA'DAKİ TÜRKİYE'NİN BİLİNMEYEN İLK ÇANAKKALE ANITI!

Bu konuda “Çanakkale Zaferi Anısına Dikilen İlk Anıt” başlığı altında verilen bilgide;  Çanakkale Zaferi anısına dikilen ilk anıtın, Çanakkale'de savaştıktan sonra memleketlerine dönen Urfa'lı askerlerin anlatımlarından etkilenen dönemin Valisi Nusret Bey tarafından 1917 yılında yaptırıldığı bildirildi. 

   Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mustafa Kemal ile birlikte Çanakkale'de savaşan Urfa'lı askerlerin, memleketlerine dönünce O'nu hayranlıkla anlattıklarını söyledi. 

    Mustafa Kemal'in emrinde savaşan, çoğunluğu 72. ve 77. alayda yer alan askerlerin anlatımlarından etkilenen dönemin Valisi Nusret Bey'in, 1917 yılında Urfa'nın kuzey kısmını Karakoyun deresine bağlayan bir cadde yaptırdığını ve bu caddeye Mustafa Kemal Paşa Caddesi adını verdiğini dile getiren Atabay, aynı yıl caddenin ortasına çiçeklikler konularak düzenlendiğini belirtti. 

   Nusret Bey'in, Hükümet Konağı karşısına Birinci Dünya Savaşı'na katılan şehit ve gaziler adına "Mustafa Kemal Paşa Anıt Çeşmesi" yaptırdığını kaydeden Atabay, bu anıtın Çanakkale Zaferi anısına, Mustafa Kemal adına Türkiye'de dikilen ilk anıt olduğunu belirtti. 

  Atabay, anıtla ilgili şu bilgileri verdi: 

"Anıtın batı cephesindeki kitabeye 'Mustafa Kemal Paşa Caddesi (1917)', doğu cephesindeki kitabeye 'Kafkas Yolu (1917)', güney cephesindeki kitabeye  'Hindistan Yolu(1917)' ve kuzey cephesindeki kitabeye de 'Ankara Yolu'(1934) yazılmıştır. 

   Bu kitabelerden ve dört yanındaki çeşmeden dolayı, anıt 'Yol Gösteren Çeşmesi' olarak da anılmaktadır. Mustafa Kemal Paşa henüz Atatürk unvanını almadan O'nun adına Türkiye'de dikilen ilk anıt olması açısından büyük önem taşımaktadır. Mustafa Kemal Paşa Anıt Çeşmesi'nin 1972 yılında Urfa Valisi Turgut Sayın tarafından yeri değiştirilmiştir. Daha sonra 'Abide' diye anılacak mevkiye, bugünkü yerine nakledilmiştir. 

   Anıtın kuzey cephe üst kitabesinde 'Bu hacer samit değil/iklil-i cihad-ı ekberdir (1335) (Bu taş sessiz değil/Büyük savaşın tacıdır (1919)', kuzey cephe alt kitabesinde 'Harb-i Umumi/Şühedaya Fatiha(1330-1332) (Birinci Dünya Savaşı şehitlerine Fatiha (1914-1916)', güney cephe üstündeki kitabesinde 'A-yı Cihada giden/Erlere nusret ola(1334) (Cepheye giden erlere sunulmuştur(1918)' ve güney cephe alt kitabesinde 'Harb-i Umumi/Şuhedaya Fatiha (1330-1332) (Birinci Dünya Savaşı şehitlerine Fatiha (1914-1916)' yazıları bulunmaktadır." 

  Yrd. Doç. Dr. Atabay, Harb-i Umumi (Birinci Dünya Savaşı) Şehitleri Anıtı'nın, 1983 yılında bugünkü yeri olan Dörtyol Kavşağına taşındığını ve rahat görülebilir duruma getirildiğini sözlerine ekledi. “ diye belirtiliyor.       Şehit ve gazilerimizin ruhlarının şad mekanlarının Cennet olması dileğiyle Şanlı Çanakkale Zaferimizin 102. Yılı Kutlu olsun. Rabbim Yar ve Yardımcımız olsun.

 (*) Şanlı Urfa’da yapılan ülkemizin ilik Çanakkale Anıtı ile ilgili bilgileri  "https://www.haberler.com/canakkale-zaferi-anisina-dikilen-ilk-anit-2597870-haberi/" den aldım. Emeği geçenlerden Mevla’mızın razı olmasını dilerim.   Ali Genç.