Toplu taşımada ücretsiz seyahat sıkıntısı

Uzun zamandır ilimiz toplu taşımacılığı yapan şoförlerin ücretsiz seyahat şikâyetleri halen devam ediyor. Ben çok fazla toplu taşıma araçlarını kulanmasamda zaruri olarak ne zaman binsem tanıyan şoförler haklarını helal etmemekten şikâyet ediyorlar. Hatta ücretsizliği fırsat bilen duyarsızların araçlarını özel araç gibi kullanmalarından şikayet ediyorlar. Kimisi de bilerek veya bilmeyerek Belediyeyi suçluyorlar. Halbuki bu kanun 08.1.2002 yılında Sosyal Politikalar ve Aile Bakanlığının kuruluşuyla hayata geçmiştir.

      Ben isterseniz toplu taşıma kanunundan kuruluş tarihini ve 65 yaşındakilerin yararlanma maddesini paylaşayım ve konuya devam edeyim.

      MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, 8.1.2002 tarihli ve 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında ücretsiz veya indirimli yolcu taşıma hizmeti verecek toplu taşıma araçlarının belirlenmesi, toplu taşıma hizmetinin kapsamı ve bu hizmetlerden ücretsiz veya indirimli yararlanmaya ilişkin usul ve esasların tespiti amacıyla düzenlenmiştir.

      MADDE 5 – (1) Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehir içi hatları ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanır.

      (2) Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından %50 indirimli olarak yararlanır.

       (3) Toplu taşıma araçlarının ait olduğu kurum ve kuruluşlar, belediyeler, belediyeler tarafından kurulan şirketler, birlikler, müessese ve işletmeler, altmış yaş ile altmış beş yaş arasında bulunan kişilerin toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli olarak yararlanmasını sağlayabilir.

      Bu kanunun kapsam alanı değişik kesimleri kaplayan bir durum. Ama ben buraya ilimizde şikâyet konusu olan yaş konusunu buraya aldım. Yani Aksaray’da uygulanan ücretsiz toplu taşıma konusu kanuni ve yasaldır, Belediyenin suçlanması da yersiz. Dünyanın her ülkesinde uygulana bir durumdur.

      Burada esas konu durumu iyi olan insanların bu ücretsizliği fırsat bilmeleridir. Devlet bize bunu bedava yaptı diye evinin içme suyunu doldurmak için özel aracı gibi vatandaşın malını kullanmamasıdır.

      Burada dikkat edilmesi gereken konu ise ücretsiz tarifeden yararlanacak insanlara yaş değil bir kıstas getirilmeli. Kanunda belirlendiği gibi gerçekten ihtiyaç sahibi herhangi bir geliri yoksa bu ulaşımdan yararlanabilmeli.

      Nasıl yaşlılık maaşlarında, kimsesiz ve ihtiyaç sahiplerine devletin gelir testi yaptığı gibi bu kimselere de gelir testi yapılmalıdır. Adam emekli ise, belli bir malı ve geliri varsa bu insanlar toplu taşımadan ücretsiz yararlanmasınlar.

      65 yaş ve mağdurları tespit edersek Aksaray’da %45 insan bu işten yararlanır ve toplu taşımacılarda karın tokluğuna çalışır. Durumu iyi olup da bedava kartı alarak buradan yararlananlar gerçekten huzuru mahşerde hak verirler.

     Belediye yasa ve kanunları uyguluyor diye bunu istismar etmenin anlamı yok. Bir gün sanayiye aracımı tamire bırakıp geliyorum. Otobüse bindim, ücretini de verdim. Beni tanıyan şoför, “ ağabey senden önceki binen kişi hem emekli hem de işyeri var yaşından dolayı kart almış bu hak değil mi?” dedi. Gerçekten hakkın ta kendisi ve günahtır.

      Bu meseleyi istismar etmek ve üç kuruş için buna tenezzül etmek doğru değildir. Bana göre bu mesele çok önemli ve bir haktır. Toplu ulaşım araçlarını kullananlar keyfi gezmek ve evinin alışverişini ve suyunu taşımak için bu araçları kullanmamalı.

     Durumu iyi olan insanların vereceği 2 lira onları ne fakirleştirir nede itibar sahibi yapar. Bu meselede bana göre gelir testi yapılarak verilmelidir. Önüne gelen bunu istismar etmemeli, bu bir vicdanı sorumluluktur. Evine ekmek götüren insanları düşünmemiz gerekmektedir.